Gemeente in de kijker: Hoogstraten
We laten graag de gemeenten zelf aan het woord over hun inspanningen om de doelstelling van Kempen2030 te bereiken. Voor de stad Hoogstraten geven Burgemeester Marc van Aperen en schepen voor klimaat Michel Jansen een woordje toelichting.
Met Fabrik Elentrik en de huisbezoeker proberen jullie inwoners te sensibiliseren rond energie. Kunnen jullie al iets meer vertellen over de aanpak en resultaten van deze projecten?
Michel Jansen: “Hoogstraten zet al lang in op de begeleiding van gezinnen naar een lagere energiefactuur. Hoogstraatse gezinnen krijgen een bezoek van onze huisbezoeker Carolien en krijgen persoonlijk advies en begeleiding over renovatie en energiebesparing. Op die manier worden er zo’n 100 gezinnen per jaar verder geholpen. En we zien overal resultaat. Van kleine winsten, zoals een betere instelling van de verwarming tot grotere maatregelen zoals isoleren.
Sinds 2 jaar bezoeken we ook wijken in de zomer. Want mensen in groep krijg je sneller in beweging. En het doet het onderwerp energie leven in de wijk. Inwoners van een wijk krijgen een bezoek van Carolien met onze gerenoveerde Fabrik Elentrik camper. Bij een drankje geven we dan meer informatie over energiebesparing. Dat kan door de thermische foto’s van de huizen te bespreken. Of door plaatselijke isolatie-experten mee te nemen. In de toekomst willen we het team wonen nog uitbreiden met een extra medewerker. Nadenken over hoe we nog meer mensen kunnen bereiken. En daarvoor ook de nodige partners betrekken. “
Hoogstraten heeft al heel wat ervaring met participatie ondermeer met de projecten ‘School-straten’ en ‘OogstStraten’. Loont participatie?
Marc Van Aperen: “In beide projecten zetten we sterk in op een hoge participatiegraad. Het kader waarbinnen de Hoogstratenaren kunnen meedenken of meedoen is voor beide projecten wel anders.
Bij School-straten gaan we samen met kinderen en volwassenen oplossingen zoeken voor de schoolomgevingen. Hoe kunnen we meer bewegingsvrijheid maken voor fietsende en stappende kinderen? Net dankzij de co-creatie met kinderen en volwassenen, hebben we echt wel veranderingen kunnen doorvoeren in verschillende schoolomgevingen. Zoals een schoolstraat of enkele richting, om ervoor te zorgen dat de fietsers en stappers de belangrijkste gebruikers op de weg worden. De co-creatieve aanpak zorgt ervoor dat er draagvlak is. De school wordt mee ambassadeur.
Onze lokale voedselstrategie OogstStraten is geschreven voor en door de mensen van Hoogstraten. Tijdens verschillende doe- en denkavonden kwam een diverse groep stakeholders uit de voedselketen samen om na te denken over het verduurzamen van het voedselsysteem in onze gemeente. Daaruit kwamen een aantal pijlers waarbinnen initiatieven versterkt of opgestart kunnen worden. De stad biedt ondersteuning zoals een digitaal platform, netwerkmomenten, initiatieven mee helpen opstarten… . De concrete initiatieven komen van de mensen zelf. Denk maar aan het tegengaan van voedselverspilling, een nieuw lokaal voedselteam, acties voor gezonde en seizoensgebonden brooddozen...
We zetten zeker verder in op participatie binnen ons lokaal klimaatbeleid. Dat is ook nodig, want directe impact als gemeente hebben we maar voor zo’n 2%. We organiseren onze participatie wel doelgericht en op verschillende niveaus. Een lokaal klimaatactieteam van geëngageerde burgers, de Hoogstraatse Klimaatmakers, gaan we met Vormingplus Kempen en IOK ondersteunen om zelf heel concrete acties te nemen. Maar bedrijven bijvoorbeeld moet je op een andere manier menemen en ondersteunen. En ook voor jongeren en kinderen heb je een andere aanpak nodig.”
Recent werd er een warmtenet aangelegd bij bedrijventerrein De Kluis. Kan je hier iets meer over vertellen?
Michel Jansen: “De Kluis is het eerste bedrijventerrein in de Kempen dat werd uitgerust met een warmtenet. We zijn dan ook heel trots op deze realisatie. In de opstartfase wordt het warmtenet gevoed met warmte uit aardgas, maar een alternatief op hernieuwbare energie wordt voorbereid. Misschien is er in de toekomst zelfs koppeling met een diepgeothermische centrale mogelijk, maar daarvoor moeten er eerst bijkomende netten worden aangelegd en met elkaar verbonden. Samen met IOK, Fluvius en Kelvin Solutions zijn we de mogelijkheden aan het onderzoeken in een ruimer warmteplan. Wordt dus vervolgd."
Jullie leggen sterk de link met de SDG’s. Kan je iets meer vertellen over jullie aanpak?
Marc Van Aperen: “De SDG’s of de duurzame ontwikkelingsdoelen vormen in Hoogstraten de basis voor de meerjarenplanning. Het zijn lange-termijndoelen die ons een breed en geïntegreerd kader hebben geboden voor ons lokaal beleid. Het geeft ook inzicht in de vele onderlinge linken van de SDG’s en dus ook onze beleidsdoelen. Zo maken we voor ons lokaal klimaatbeleid sneller de link naar stadsplanning, wonen en mobiliteit (SDG 11), duurzame economische groei en innovatie (SDG 8 en9), duurzame energie (SDG 7) of belangrijke partnerschappen (SDG 17), zoals binnen Kempen 2030. Hoogstraten was één van de gemeenten binnen de pilootgroep van de VVSG. We blijven met die gemeenten nadenken over hoe we onze impact op de SDG’s kunnen meten en in kaart brengen.”
Wat zijn de plannen voor de komende jaren rond Kempen2030?
Michel Jansen: "Uiteraard lopen een aantal projecten gewoon door. Ook in de meerjarenplanning werd een aantal belangrijke klimaatacties opgenomen, zodat er binnen verschillende beleidsdomeinen aan klimaat gewerkt wordt.
Daarnaast zijn we nu bezig met het opzetten van een eerste inhoudelijk kader voor het nieuwe klimaatactieplan en de nodige overlegstructuren. We willen (nog) breder werken en vooral met klimaat wegen op die thema’s waar we het verschil kunnen maken zoals stadsplanning of mobiliteit. We kijken dus uit naar de verschillende gesprekken daarover."